چرا روز تولد خود را جشن می‌گیریم
اگرچه برگزاری مراسم جشن تولد در هر کشور تابع فرهنگ حاکم بر آن کشور است، اما در عین حال در برخی کشورها، جشن‌هایی که در سالروز تولد افراد برگزار می‌شود از بسیاری جهات مشابه است.
ولی بسیاری از رسومات نیز برگرفته از آداب و رسوم کشورهای مختلف بوده و تنها در یک کشور یا منطقه خاص متداول و مرسوم هستند. برای مثال روشن کردن شمع روی کیک تولد برای برآورده شدن آرزوهای فردی که سالروز تولد خود را جشن می‌گیرد یا اجرای بازی‌های مخصوص کودکان در سالروز جشن تولد آنها به منظور محک زدن قابلیت‌ها و توانایی‌های ذهنی و جسمی آنها در مقایسه با سال گذشته یا نیشگون گرفتن از فرد در روز جشن تولدش برای تضمین این که سال آینده برای او، خوش‌شانسی به ارمغان خواهد آورد، از جمله رسومات مشترک در بسیاری از کشورها هستند. زبان، دین و مذهب، موقعیت جغرافیایی و شرایط اقتصادی کشورها از جمله عواملی هستند که می‌توانند رسومات هر یک از کشورها در برگزاری آیین‌ها و جشن‌هایی مانند برگزاری جشن تولد را تحت‌تاثیر خود قرار دهند. به عنوان نمونه در برخی کشورها به جای این‌که سالروز تولد افراد جشن گرفته شود، روز نامگذاری افراد به عنوان سالروز تولد آنها جشن گرفته می‌شود.
از آنجا که روز تولد هر فرد روز بسیار مهمی در زندگی او محسوب می‌شود، اغلب سالروز تولد افراد با هیجان خاصی برای آنها همراه است و بخصوص کودکان که بیش از هر چیز در انتظار گرفتن هدایای تولدشان هستند. در مقابل بسیاری از افراد بزرگسال نیز از آنجا که در این روز یک سال بر سن آنها افزوده می‌شود، از سالروز تولدشان خاطره چندان خوشی ندارند.
به هر حال علت اصلی برگزاری چنین جشنی در روز تولد افراد ریشه در باورهای کهن و قدیمی دارد. در گذشته مردم بر این باور بودند که با تولد هر کودکی، روح‌های پاک و پلیدی او را احاطه خواهند کرد که می‌توانند مسیر زندگی این کودک را تحت تاثیر خود قرار دهند و از آنجا که مردم در گذشته معتقد بودند هرگونه تغییری در مسیر زندگی افراد می‌تواند پیامدهای نامطلوبی را در آینده زندگی آنها به همراه داشته باشد، بنابراین در سالروز تولد هر فرد که می‌توانست با تغییرات ناگهانی در زندگی او همراه باشد، او را تنها نمی‌گذاشتند و معتقد بودند با دور هم جمع شدن اعضای خانواده، دوستان و … در سالروز تولد فرد و برگزاری جشن تولد می‌توانند از او در برابر ارواح شیطانی محافظت کنند و برای این‌که این کار نتایج بهتری به همراه داشته باشد بهتر است در نخستین ساعات روز هدیه فرد را به او تقدیم کرده و جشن تولد او را به این ترتیب به او تبریک بگویند.
آماده کردن یا خریدن کیک تولد، گذاشتن شمع روی کیک تولد، خواندن ترانه‌های مخصوص تبریک سالروز تولد، هدیه دادن، انجام بازی‌های تولد و نیشگون گرفتن، همه و همه از جمله آداب و رسوم مشترک برگزاری جشن تولد در کشورهای مختلف هستند اما این‌که هریک از این رسومات چگونه متداول شدند، خود داستان دیگری است.
به عنوان مثال از آنجا که در گذشته پادشاهان یونان تنها افراد مهمی بودند که روز تولدشان را جشن می‌گرفتند، گذاشتن تاج یا کلاه تولد روی سر افراد در روز جشن تولدشان نیز از همان هنگام مرسوم شد. گذاشتن شمع بر روی کیک تولد به نشانه برآورده شدن آرزوها نخستین‌بار در حدود ۲۰۰ سال پیش و توسط آلمانی‌ها مورد توجه قرار گرفت. همان طور که می‌دانید، آلمانی‌ها از گذشته‌های دور در ساختن شمع مهارت داشتند تا این‌که روزی به این فکر افتادند تا شمع‌های کوچکی مخصوص کیک تولد بسازند. آنها بر این باور بودند که اگر فردی بتواند شمع‌های روی کیک تولدش را همزمان با هم خاموش کند، نشانه این است که سال آینده برای او با موفقیت و خوش‌شانسی همراه خواهد بود. ترانه تولدت مبارک نیز حدود ۱۰۰ سال پیش توسط ۲آهنگساز آمریکایی ساخته شد و از آن پس در همه کشورها ترانه‌های مشابهی با همین مضمون ساخته شد. انگلیسی‌ها نیز نخستین افرادی بودند که تصمیم گرفتند با ارسال کارت تبریک تولد این روز را به دوستان و اعضای خانواده خود تبریک بگویند. اگرچه اجرای بازی‌های مخصوص تولد در کشور ما چندان مرسوم نیست، اما در اغلب کشورها در سالروز تولد افراد و بخصوص کودکان این بازی‌ها انجام می‌شود. از آنجا که مردم بر این باور بودند که انجام این بازی‌ها به معنی پایان بخشیدن سال گذشته و سرآغاز فصل جدیدی در زندگی افراد است، محبوبیت این بازی‌ها که نحوه انجام آنها در کشورهای مختلف، متفاوت است، در مقایسه با گذشته افزایش یافته است؛ به گونه‌ای که اجرای این بازی‌ها نیز در بسیاری از کشورها به یکی از رسومات برگزاری جشن‌های تولد تبدیل شده است.
رسومی برگرفته از فرهنگ جوامع
بی‌شک کودکان بیش از دیگر افراد در انتظار سالروز تولدشان هستند، چراکه تصور می‌کنند وقتی یک سال بزرگ‌تر می‌شوند، می‌توانند استقلال بیشتری در انجام کارهای خود داشته باشند و بیش از پیش به برآورده شدن بسیاری از خواسته‌ها و آرزوهایشان نزدیک خواهند شد. شمارش معکوس از یک یا ۲ ماه قبل از روز تولد آنها آغاز می‌شود و این هیجان یک هفته پیش از تولد آنها به اوج خود می‌رسد.
نکته: گذاشتن شمع روی کیک تولد به نشانه برآورده شدن آرزوها نخستین‌بار در حدود ۲۰۰ سال پیش و توسط آلمانی‌ها مورد توجه قرار گرفت. آلمانی‌ها از گذشته‌های دور در ساختن شمع مهارت داشتند
اگر بخواهیم درباره رسومات خاص کشورهای مختلف در سالروز جشن تولد افراد صحبت کنیم، بهتر است ابتدا سری به آفریقا بزنیم. در آفریقا به جای برگزاری جشن‌های تولد سالانه مراسم ویژه‌ای به منظور آشنایی کودکان و نوجوانان با قوانین، فرهنگ، آداب، رسوم و باورهای حاکم بر جوامع مختلف در آغاز دوره‌های بخصوصی از زندگی افراد در سنین مختلف برگزار می‌شود که از اهمیت بسیار زیادی برای آنها برخوردار است. در این کشور در جشن تولد ۲۰ سالگی فرزندان، والدین کلیدی را به فرزندشان هدیه می‌کنند تا راهگشای مسیر زندگی آنها در آینده باشد. در کشور برزیل رسم بر این است که پدر یا مادر باید به اندازه سن فرزندشان در روز تولد او، لاله گوش او را بکشند تا سال آینده برای او موفقیت را به همراه داشته باشد. همچنین فردی که روز تولدش را جشن می‌گیرد، باید نخستین برش از کیک تولدش را به فردی بدهد که نقش مهمی در موفقیت او در مسیر زندگی برعهده داشته است. در چین پدر و مادرها با برگزاری مراسم باشکوهی و با دعوت از تعداد زیادی از دوستان و اقوام خود این روز را جشن می‌گیرند.
نودل (رشته‌فرنگی مخصوص چینی) غذای مخصوص روز جشن تولد در این کشور است. جالب است بدانید که والدین در این روز پول قابل توجهی را به عنوان هدیه روز تولد به فرزندانشان تقدیم می‌کنند و به این ترتیب شاید بتوان گفت که چینی‌ها از جمله افرادی هستند که در روز تولدشان یکی از بهترین هدایا را از والدینشان می‌گیرند. در کشور دانمارک، مردم در روز جشن تولد هریک از اعضای خانواده خود، پرچمی را بیرون از خانه آویزان می‌کنند تا به همه اعلام کنند که در این خانه یکی از اعضای خانواده سالروز جشن تولد خود را جشن می‌گیرد و دیگر این که والدین کادوی تولد فرزندش را هنگامی که او در خواب است در کنار تختخواب او قرار می‌دهند تا به این ترتیب فرزندشان صبح روز تولد خود را با هدیه‌ای که از پدر و مادرش گرفته است آغاز کند، اما در ویتنام همه اعضای خانواده بدون در نظر گرفتن روزی که در آن متولد شده‌اند نخستین روز سال را به عنوان سالروز تولد همه اعضای خانواده به طور مشترک جشن می‌گیرند، چرا که بر این باورند با آغاز سال جدید یک سال به سن همه آنها اضافه شده است . در روسیه هم به جای تهیه کیک تولد، نوعی کلوچه میوه‌ای مخصوص روز تولد آماده می‌شود و از همه مهمان‌ها نیز با این کلوچه‌های میوه‌ای پذیرایی می‌شود. در کشور انگلیس هنگام تهیه کیک تولد اشیایی مانند سکه پول در لایه‌های مختلف کیک قرار داده می‌شود و اگر فردی هنگام خوردن کیک یک سکه در آن پیدا کند به این معنی است که پول زیادی نصیب او خواهد شد. در کشور آلمان یکی از اعضای خانواده باید پیش از آغاز روز و طلوع آفتاب شمع‌هایی را که قرار است روی کیک تولید فردی که در آن روز تولدش را جشن می‌گیرد قرار داده شود، روشن کند. تعداد این شمع‌ها برابر سن افراد است که یک شمع دیگر نیز به نشانه آرزوی خوشبختی و موفقیت به این تعداد اضافه خواهد شد. این شمع‌ها همه روز و تا پایان شام و آغاز مراسم جشن تولد روشن می‌مانند و پس از آن با خواندن ترانه مخصوص روز تولد، فرد شمع‌ها را پس از آرزو کردن خاموش کرده ، سپس هدایای خود را در حضور مهمان‌ها باز کرده و از آنها قدردانی و تشکر می‌کند. در کشور هلند نیز در سنین ۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰ سالگی که سنین طلایی نامیده می‌شوند، جشن‌های بزرگ و باشکوهی در روز تولد افراد برگزار می‌شود. در این سال‌ها پدر و مادر با اهدای هدیه ارزشمندی تولد فرزندشان را تبریک می‌گوید و میز مخصوص سرو شام تولد را با نوارهای کاغذی، گل‌ها و بادکنک‌های رنگارنگ تزئین می‌کنند.
اگر چه ممکن است امروز بسیاری از این رسوم که در گذشته تنها در یک کشور بخصوص رواج داشته‌اند، به آیین مشترک همه کشورها تبدیل شده باشند، اما به هر حال باید پذیرفت . این رسوم ریشه در فرهنگ حاکم بر آن کشورها داشته و برای نخستین بار در آن کشور متداول و مرسوم شده است.
